ỦY BAN NHÂN DÂN Q.BÌNH THẠNH CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG MẦM NON 25A Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Bình Thạnh, ngày 05 tháng 5 năm 2023
BIÊN BẢN HỌP
Triển khai Bồi dưỡng chuyên môn
CHUYÊN ĐỀ
BỒI DƯỠNG KĨ NĂNG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM NHẰM HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC BIỂU TƯỢNG TOÁN
CHO TRẺ MẦM NON
- Thời gian: Lúc 8g00
- Địa điểm: Phòng họp
- Thành phần: Cán bộ quản lý + Giáo viên các lớp
- Chủ trì: Phó hiệu trưởng + TTCM 5 tuổi
- Triển khai Học tập Bồi dưỡng chuyên môn theo kế hoạch:
- Cô Khánh Trung – Phó hiệu trưởng triển khai nội dung bồi dưỡng thường xuyên theo kế hoạch nội dung:
- Chuyên đề: “BỒI DƯỠNG KĨ NĂNG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM NHẰM HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC BIỂU TƯỢNG TOÁN CHO TRẺ MẦM NON”:
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Văn bản hợp nhất số 01/VBHN-BGDĐT ngày 13 tháng 4 năm 2021 của Bộ GDĐT về Thông tư ban hành chương trình giáo dục mầm non.
- Chương trình CSGD và hướng dẫn trẻ mầm non NXB giáo dục.
1.1 Khái niệm và vai trò của hoạt động trải nghiệm trong quá trình hình thành và phát triển các biểu tượng toán cho trẻ mầm non
Trải nghiệm là quá trình cá nhân tiếp xúc trực tiếp với các sự vật – hiện tượng trong môi trường xung quanh; vận dụng các kinh nghiệm, các giác quan để tương tác và quan sát, cảm nhận về đối tượng để tạo thành
Là quá trình học tập mà qua đó trẻ được tiếp xúc, tương tác trực tiếp với môi trường, được chiêm nghiệm, tự lĩnh hội tri thức, kĩ năng và hình thành thái độ đối với môi trường
Toán có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của con người nói chung và trẻ em nói riêng. Để làm quen với thế giới xung quanh, giải quyết những vấn đề phát sinh trong cuộc sống, trẻ cần phải có các kĩ năng toán học như: xếp tương ứng một – một, đếm, so sánh số lượng, phân loại, sắp xếp theo quy tắc, đo lường, định hướng trong không gian, thời gian cũng như tư duy toán học. Vì vậy việc đưa các hoạt động toán cho trẻ trải nghiệm khám phá ngay từ nhỏ là rất cần thiết.
Tuy nhiên tùy theo độ tuổi mà mức độ trải nghiệm của trẻ cũng khác nhau
Ví dụ:
• Trẻ nhà trẻ thích có các vật chứa để đổ và lắp đầy, các vật liệu dễ uốn, nặn….
• Trẻ mẫu giáo thích các thứ để xây dựng
=> Thông qua những kinh nghiệm này, trẻ bắt đầu có sự hiểu biết về hình dạng, không gian và số lượng.
Nhiệm vụ của giáo viên mầm non là tạo ra môi trường giáo dục giáo dục cho phép trẻ nói về toán học và tiếp nhận kiến thức toán học dựa trên trò chơi, hoạt động trải nghiệm đa dạng:
+ Tạo cơ hội cho trẻ học một số khái niệm toán học cơ bản một cách tự nhiên, thú vị
+ Tổ chức các trò chơi học tập, hoạt động đóng kịch, hoạt động quan sát…giúp phát triển ở trẻ các kĩ năng hợp tác, kĩ năng tư duy và giải quyết vấn đề theo cách riêng của chúng
+ Là một hình thức quan trọng để trẻ trải nghiệm thục tế về thất bại và cách vượt qua những thất bại và thử thách
+ Giúp cải thiện sự phát triển ngôn ngữ của trẻ thông qua việc học các khái niệm mới.
Như vậy các hoạt động trải nghiệm có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển các biểu tượng toán cho trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời. Giáo viên có thể sử dụng hoạt động trải nghiệm để hỗ trợ sự phát triển toán học ở trẻ, bằng cách:
+ Lựa chọn và cung cấp các đồ dùng vật liệu phù hợp, sẵn có để trẻ chơi cùng nhau và cùng người lớn.
+ Quan sát cách trẻ tương tác với các vật liệu để bổ sung thêm vật liệu hoặc chơi cùng với trẻ , trong quá trình đó thường xuyên đặt câu hỏi, khuyến khích trẻ đặt câu hỏi nhằm tối đa hóa tiềm năng toán học của trẻ.
1.2 Yêu cầu cơ bản đối với hoạt động trải nghiệm nhằm hình thành và
phát triển các biểu tượng toán cho trẻ mầm non
Các hoạt động được lựa chọn hay thiết kế mới cần đảm bảo giải quyết được mục đích đặt ra và chuyển tải được các nội dung biểu tượng toán học mà giáo viên mong đợi trẻ đạt được , cho phép phát triển ở trẻ nhiều khả năng khác nhau; đặc biệt hoạt động đó cần có nhiều mức độ để đáp ứng những nhu cầu, khả năng khác nhau của trẻ.
Hoạt động được thiết kế thông qua chơi, tạo ra sự hấp dẫn cũng như tạo ra các tình huống kích thích tính tích cực, sáng tạo, tự lực của trẻ.
1.2: Các hoạt động trải nghiệm nhằm hình thành và phát triển các biểu tượng toán cho trẻ mầm non
2.1 Môi trường trong lớp thực sự hấp dẫn và cuốn hút trẻ sử dụng kiến thức kĩ năng toán học ngoài giờ học, giáo viên cần:
+ Chăm chú quan sát trò chơi tự nhiên của trẻ. Mục đích là lắng nghe và nhìn thấy quá trình khám phá của trẻ để đưa ra những hỗ trợ phù hợp trong quá trình trẻ chơi
+ Bổ sung vật liệu/ đồ dùng, đồ chơi thích hợp hoặc loại bỏ đồ dùng đồ chơi khỏi môi trường học tập khi trẻ đã nhàm chán và có thể cản trở việc khám phá, sáng tạo của trẻ.
+ Phân chia các loại vật liệu/ đồ dùng, đồ chơi kích thích hoạt động toán học trong các khu vực khác nhau của lớp học, như vậy trẻ sẽ học tốt hơn khi kết nối kiến thức toán với những kiến thức khác mà trẻ biết.
+ Khảo sát các tài liệu/ đồ dùng trong lớp học để đảm bảo rằng tài liệu toán học không giới hạn ở “số đếm” mà còn có định hướng không gian, thời gian, hình dạng và kích thước.
2.3 Quy trình tổ chức các họat động trải nghiệm David Kolb
Đây là hình thức học tập gắn liền với các hoạt động có sự chuẩn bị ban đầu và có sự phản hồi, đề cao kinh nghiệm của người học
Mô hình học tập trải nghiệm của DavidKolb
Giai đoạn1: Trải nghiệm cụ thể
Học tập thông qua các hoạt động, hành vi, thao tác cụ thể , trực tiếp gắn với bối cảnh thực tế, người học tham gia vào trải nghiệm mới, kinh nghiệm thu được từ quá trình trải nghiệm, hoạt động trong hoàn cảnh cụ thể. Đây là giai đoạn phát sinh dữ liệu của chu trình học tập.
Đây là hoạt động đầu tiên của quá trình giáo dục theo hướng trải nghiệm. Ở giai đoạn này, trẻ được tham gia trực tiếp vào các hoạt động để tích lũy các kinh nghiệm khác nhau. Giáo viên là người xây dựng môi trường, tổ chức hướng dẫn trẻ trải nghiệm và có thể tiến hành theo các bước sau:
+ Xác định mục tiêu cần hình thành cho trẻ, lựa chọn hoạt động phù hợp, phối hợp sử dụng các phương pháp hợp lý.
+ Thiết kế môi trường phù hợp.
+ Hoạt động có thể tổ chức ở các địa điểm khác nhau tùy vào từng nội dung hoạt động của trẻ.
Giai đoạn 2: Quan sát có suy tưởng/phản ánh đánh giá
Người học tư duy trở lại các hoạt động và kiểm tra một cách có hệ thống những kinh nghiệm đã trải qua.
Đây là giai đoạn để trẻ chia sẻ, trao đổi những gì trẻ đã khám phá, tìm hiểu được. Nếu hoạt động chia sẻ được tổ chức sau một quãng thời gian nhất định, cần tăng cường kết hợp sử dụng các tài liệu trực quan như tranh ảnh, phim, đồ vật thật liên quan đến những trải nghiệm của trẻ….như chụp ảnh, quay phim về quá trình tham gia hoạt động của trẻ hoặc sử dụng các dụng cụ, tài liệu có liên quan đến các tình huống mà trẻ đã trải nghiệm, sau đó thực hiện theo các bước:
+ Cho trẻ xem lại hoặc gợi lại tình huống có vấn đề vừa trải qua.
+ Sử dụng hệ thống câu hỏi đa dạng để khơi gợi những trải nghiệm đã có ở trẻ.
Tuy nhiên có những biểu tượng toán, đặc biệt là biểu tượng thời gian, giáo viên không thể tổ chức cho trẻ chia sẻ trực tiếp trong lúc trải nghiệm mà cần thời gian dài tích lũy những kinh nghiệm cảm nhận ở giai đoạn 1, sau đó giáo viên tổ chức giai đoạn 2.
Nếu hoạt động chia sẻ được tổ chức sau một quãng thời gian nhất định, cần tăng cường kết hợp sử dụng tài liệu trực quan như tranh, phim ảnh, đồ vật thật liên quan đến những trải nghiệm của trẻ… như chụp hình, quay phim lại về quá trình tham gia hoạt động của trẻ hoặc sử dụng các dụng cụ tài liệu có liên quan đến tình huống mà trẻ đã trải nghiệm.
Giai đoạn 3: Khái quát hóa thành khái niệm
Học tập thông qua việc xây dựng các khái niệm, tổng hợp và phân tích những gì quan sát được.
Kinh nghiệm được đúc kết qua trải nghiệm gắn liền với nội dung hoạt động của trẻ xoay quanh chủ đề/ đề tài trải nghiệm.
Hoạt động này nên được tiến hành ngay sau khi chia sẻ kinh nghiệm
Giai đoạn 4: Thực hành,thử nghiệm tích cực chủ động
Ở giai đoạn này, quá trình học tập thông qua những đề xuất, thử nghiệm các phương án giải quyết vấn đề.
(Tham khảo các Giai đoạn trong Slide bài giảng)
Ở giai đoạn này để giúp trẻ hứng thú với toán học và khuyến khích áp dụng kiến thức toán học trong cuộc sống hằng ngày, giáo viên cần tạo môi trường giàu toán học, để trẻ nhận biết, áp dụng toán học một cách có ý nghĩa, thường xuyên
Giáo viên cũng có thể dạy cho trẻ cách sử dụng các kĩ năng toán học bằng cách cung cấp vật liệu đa dạng, dán nhãn và sắp xếp sao cho trẻ dễ dàng tìm kiếm và sử dụng cũng như tổ chức các hoạt động và thói quen bằng kiến thức – kĩ năng toán.
Lưu ý
- Quy trình tổ chức hoạt động trải nghiệm của David Kolb gồm 4 giai đoạn có mối liên quan mật thiết với nhau, tác động qua lại, hỗ trợ lẫn nhau. Do vậy không thể coi nhẹ giai đoạn nào.
- Giáo viên cần lựa chọn các hoạt động phù hợp với các mục đích, nội dung biểu tượng toán học cụ thể để có kế hoạch chuẩn bị điều kiện cơ sở vật chất, lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động cụ thể và tận dựng ưu thế của các hoạt động trong quá trình hình thành và phát triển các biểu tượng toán học cho trẻ.
- Sau buổi bồi dưỡng lý thuyết, các cô cần nắm kỹ phương pháp cũng như kiến thức về nội dung chuyên môn để có thể vận dụng vào nhóm lớp mình.
- 100% giáo viên thống nhất ý kiến, không có ý kiến nào khác
Buổi họp kết thúc lúc 9g00 cùng ngày
Thư ký PHÓ HIỆU TRƯỞNG
Nguyễn Thị Trinh Lưu Thụy Khánh Trung